Όταν η καθημερινότητα καταντά εξοντωτική και οι ρυθμοί της ζωής στις τσιμεντουπόλεις όπου ζούμε είναι πλέον ασύλληπτοι, τότε είναι απόλυτα φυσικό τον μήνα Αύγουστο να μετράμε τις μέρες ανάποδα για την καλοκαιρινή μας άδεια. Η φετινή, όμως, άδεια θα ήταν κάτι διαφορετικό μιας και θα πηγαίναμε στα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας για πεζοπορία στους ορεινούς όγκους του Γράμου και του Σμόλικα, βουνά γνωστά όχι μόνον για την μεγάλη οικολογική και αισθητική τους αξία αλλά και για την βαριά όσο και τραγική ιστορική τους κληρονομιά.
Ξεκινώντας από τον Βόλο στις 16 Αυγούστου φθάσαμε στα Ιωάννινα όπου κάναμε μία στάση στο κάστρο της πόλης για να επισκεφθούμε τα μουσεία που στεγάζονται εκεί και το απόγευμα φθάσαμε στο χωριό Πουρνιά, 25 χλμ. βόρεια της Κόνιτσας όπου θα διαμέναμε στο τοπικό ξενοδοχείο. Τα χωριά της περιοχής, όλα πνιγμένα στο πράσινο και κτισμένα από πέτρα από ντόπιους κτιστάδες, είναι υπέροχα και το καλοκαίρι ζωντανεύουν καθώς αρκετοί ξενιτεμένοι επιστρέφουν για να τα απολαύσουν.
Το πρωί της Δευτέρας μετά από ένα δυνατό πρωινό ξεκινούμε για την Αετομηλίτσα που αποτελεί και την αφετηρία για την θρυλική κορυφή 2.520 του Γράμου, την τέταρτη υψηλότερη της Ελλάδος. Πρώτος στόχος η κορυφή Γκέσος (2166 μ.) όπου βρίσκεται και το μνημείο του Εμφυλίου Πολέμου. Ακολουθώντας το μονοπάτι σε ένα τέταρτο μπαίνουμε στα πυκνά δάση του Γράμου όπου πανύψηλα πεύκα, έλατα και οξιές, μυρωδιές και ήχοι της φύσης μας ξεκουράζουν από την αστική καθημερινότητα. Είναι μεγαλειώδης η αίσθηση να βαδίζεις σε αυτό το αιματοβαμμένο βουνό, όπου τρομερές μάχες έλαβαν χώρα για να παραμείνει η πατρίδα μας ελληνική, ελεύθερη από την σταλινική επιβουλή. Μετά από κάποιες ώρες η βλάστηση αρχίζει να αραιώνει καθώς μπαίνουμε στην αλπική ζώνη που εκτείνεται πάνω από τα 2.000 μέτρα και πλέον αντικρύζουμε τον Γκέσο. Η κούραση είναι μεγάλη αλλά πλέον βρισκόμαστε πολύ κοντά για να την σκεφτούμε. Ο δυνατός άνεμος σε ρόλο αφηγητή θαρρείς πως προσπαθεί να μας εξιστορήσει τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εδώ πριν από κάποιες δεκαετίες. Τότε που αντηχούσαν οι πυροβολισμοί και οι κραυγές των λαβωμένων και ο άνεμος δέχονταν την τελευταία πνοή κάποιων γενναίων. Ξεδιπλώνουμε την σημαία μας με τον κέλτικο σταυρό και την κρατούμε ψηλά να ανεμίσει περήφανη όπως αρμόζει στην σημαία των εθνικιστών.
Συνεχίζουμε αρκετά ξεκούραστοι πλέον για την κορυφή αφήνοντας πίσω μας υπολείμματα των οχυρωματικών έργων των ανταρτών (αμπρί) και αντικρύζουμε στα δεξιά μας την κορυφή Σκίρτση (2.442 μ.). Προχωρώντας ακόμη περισσότερο αντικρύζουμε την κορυφή Περήφανο (2.447 μ.), νότια απλώνεται η κοιλάδα του Σαρανταπόρου με το χωριό Πληκάτι και βόρεια η άλλη κοιλάδα της Γράμουστας. Το 2.520 απέχει ακόμη δύο ώρες, είναι 15:30, μετανιώνουμε που αργήσαμε να ξεκινήσουμε και αποφασίζουμε να μην προχωρήσουμε περισσότερο καθώς η νύχτα επέρχεται νωρίτερα σε αυτά τα ύψη και το βουνό απαιτεί σεβασμό για να σε σεβαστεί και αυτό. Επιστρέφοντας στην Αετομηλίτσα βρίσκουμε και μία σκουριασμένη γεμιστήρα, κατάλοιπο των μεγάλων μαχών της εποχής εκείνης. Στις 21:00 επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο αποκαμωμένοι αλλά και γεμάτοι εικόνες και συναισθήματα.
Την επόμενη ημέρα επισκεπτόμαστε τα καταπράσινα, πετρόχτιστα Μαστοροχώρια (Πυρσόγιαννη, Βούρμπιανη, Γοργοπόταμος, Ασημοχώρι, Χιονιάδες, Πληκάτι). Ακούμε ιστορίες από γεροντότερους για τις τραγικές ημέρες της κυριαρχίας των ανταρτών στα μέρη αυτά. Επιτάξεις, αναγκαστική στρατολογία ανδρών, γυναικών και παιδιών, καταναγκαστική εργασία, εκτοπίσεις στην Ανατ. Ευρώπη, παιδομάζωμα, οικογένειες που διαλύθηκαν. Περισσότερο μας συγκινεί η μαρτυρία ενός γέροντα στους Χιονιάδες που οι κομμουνιστές άρπαξαν την μάνα του και τρία αδέρφια στο Παραπέτασμα και τους συνάντησε ξανά μετά από 16 χρόνια και ενώ ο ίδιος αγνοούσε την τύχη τους. Άραγε τί έχουν να πουν σε αυτόν τον γέροντα οι αλήτες της Μεταπολίτευσης; Κατόπιν κατεβαίνουμε στο Μπουραζάνι για ράφτινγκ στον ποταμό Αώο όπου χαιρόμαστε μία ξεχωριστή εμπειρεία. Εν συνεχεία, επισκεπτόμαστε το ιστορικό μοναστήρι του Μολυβδοσκέπαστου που απέχει μόλις 150 μέτρα από την βορειοηπερωτική μεθόριο και ανάβουμε δύο κεριά στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτη Σεβαστιανού, ήρωα και συμβόλου του αγώνα για την απελευθέρωση της Β. Ηπείρου.
Περνούμε μία ημέρα και στα Ιωάννινα αφού πρώτα κάνουμε μία στάση στην Κόνιτσα για να επισκεφθούμε το σπίτι της Χάμκως, μητέρας του Αλή Πασά. Επισκεπτόμαστε το σπήλαιο του Περάματος, το ηρώο των Μπιζανομάχων, ανεβαίνουμε στο Μπιζάνι για να επισκεφθούμε τα φοβερά οχυρωματικά έργα των Τούρκων που τόσο θανατικό προκάλεσαν στον στρατό μας το 1912-13 ώσπου τελικά να υποκύψουν στην σιδηρά θέληση του Στρατού μας να νικήσει.
Στις 20 του μήνα ξεκινούμε οδικώς για το χωριό Αγία Παρασκευή (υψ. 950 μ.). Φθάνουμε γρήγορα και γεμάτοι ενθουσιασμό ξεκινούμε την ανάβαση προς την κορυφή του όρους Σμόλικα (2.637 μ.), την δεύτερη υψηλότερη της Ελλάδος. Από τα πρώτα κιόλας μέτρα διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για μία μοναδική σε ομορφιά διαδρομή. Το ανηφορικό φιδωτό μονοπατάκι σε έκανε να νομίζεις ότι περπατάς σε πίνακα ζωγραφικής, τα πυκνά δάση από πεύκα και έλατα κρύβουν τον ήλιο. Τα παιχνιδίσματα των ηλιαχτίδων ανάμεσα από τα πεύκα και τα έλατα μας έκαναν πολλές φορές να σταματήσουμε για μία φωτογραφία. Κάθε τόσο βλέπουμε ίχνη άγριων ζώων, μεγάλες αναποδογυρισμένες πέτρες από αρκούδες και σκαμμένα χώματα από αγριογούρουνα. Μετά από μία ώρα πορείας φθάνουμε στην πρώτη πηγή του Σμόλικα όπου ξεδιψάμε με το παγωμένο νερό της. Μία σύντομη στάση και προχωρούμε μαγεμένοι από την ομορφιά του δάσους προς την Δρακόλιμνη. Στα 2.000 μέτρα ξεκινά η αλπική ζώνη και αφήνουμε το δάσος πίσω μας. Μόνο επιβλητικές γυμνές πλαγιές μας περιτριγυρίζουν, νιώθουμε σα να είμαστε στην μέση του πουθενά. Πιο μακριά βρίσκουμε την δεύτερη πηγή του Σμόλικα. Ξεκουραζόμαστε για λίγα λεπτά και ευγνωμονώντας το βουνό για το νερό που μας προσφέρει σβήνουμε για ακόμη μία φορά την δίψα μας. Η Δρακόλιμνη είναι κοντά και πράγματι μετά από ένα κοπιαστικό, ανηφορικό μονοπάτι ξεπροβάλλει μπροστά μας. Μία λίμνη σε τέτοιο υψόμετρο (2.150 μ.) είναι αρκετά σπάνιο φαινόμενο για την πατρίδα μας. Αποφασίζουμε να εξακριβώσουμε το βάθος της και κάνουμε μπάνιο στα παγωμένα νερά της. Πραγματικά, μία πρωτόγνωρη εμπειρεία.
Έπρεπε όμως να συνεχίσουμε εάν θέλαμε να ανέβουμε στην κορυφή που ξεπροβάλλει στα ανατολικά της Δρακόλιμνης. Η πορεία πολύ κοπιαστική σε έδαφος εξαιρετικά ανηφορικό και πετρώδες. Στεκόμαστε αρκετές φορές για να πάρουμε μια ανάσα, η δυσκολία μεγάλη αλλά επίσης μεγάλη και η θέλησή μας να φτάσουμε στην κορυφή. Η θερμοκρασία χαμηλή, ο αέρας, παγωμένος, λυσσομανά. Στο τέλος, πατούμε την κορυφή, ξεδιπλώνουμε την σημαία μας και την αφήνουμε να κυματίσει περήφανη. Χαζεύουμε για κάμποση ώρα τις γύρω κορυφές καθώς και τα υπολείμματα χιονιού στην πλαγιά του Σμόλικα. Έχουμε ξεχάσει την κούραση, νιώθουμε χαρούμενοι και ικανοποιημένοι αλλά η αίσθηση της ελευθερίας που μπορείς να νιώσεις σε μια τέτοια κορυφή δεν περιγράφεται εύκολα.
Στους αγώνες που θα ακολουθήσουν μας περιμένουν πολλά δύσβατα μονοπάτια για να διαβούμε και πολλές κορυφές για να κατακτήσουμε. Όσο όμως δύσκολος είναι ο αγώνας μας, είναι και άλλο τόσο όμορφος. Ας είναι αυτή η ενέργειά μας συμβολική.
ΖΗΤΩ Η ΝΙΚΗ
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
Τ.Ο. ΒΟΛΟΥ
Ξεκινώντας από τον Βόλο στις 16 Αυγούστου φθάσαμε στα Ιωάννινα όπου κάναμε μία στάση στο κάστρο της πόλης για να επισκεφθούμε τα μουσεία που στεγάζονται εκεί και το απόγευμα φθάσαμε στο χωριό Πουρνιά, 25 χλμ. βόρεια της Κόνιτσας όπου θα διαμέναμε στο τοπικό ξενοδοχείο. Τα χωριά της περιοχής, όλα πνιγμένα στο πράσινο και κτισμένα από πέτρα από ντόπιους κτιστάδες, είναι υπέροχα και το καλοκαίρι ζωντανεύουν καθώς αρκετοί ξενιτεμένοι επιστρέφουν για να τα απολαύσουν.
Το πρωί της Δευτέρας μετά από ένα δυνατό πρωινό ξεκινούμε για την Αετομηλίτσα που αποτελεί και την αφετηρία για την θρυλική κορυφή 2.520 του Γράμου, την τέταρτη υψηλότερη της Ελλάδος. Πρώτος στόχος η κορυφή Γκέσος (2166 μ.) όπου βρίσκεται και το μνημείο του Εμφυλίου Πολέμου. Ακολουθώντας το μονοπάτι σε ένα τέταρτο μπαίνουμε στα πυκνά δάση του Γράμου όπου πανύψηλα πεύκα, έλατα και οξιές, μυρωδιές και ήχοι της φύσης μας ξεκουράζουν από την αστική καθημερινότητα. Είναι μεγαλειώδης η αίσθηση να βαδίζεις σε αυτό το αιματοβαμμένο βουνό, όπου τρομερές μάχες έλαβαν χώρα για να παραμείνει η πατρίδα μας ελληνική, ελεύθερη από την σταλινική επιβουλή. Μετά από κάποιες ώρες η βλάστηση αρχίζει να αραιώνει καθώς μπαίνουμε στην αλπική ζώνη που εκτείνεται πάνω από τα 2.000 μέτρα και πλέον αντικρύζουμε τον Γκέσο. Η κούραση είναι μεγάλη αλλά πλέον βρισκόμαστε πολύ κοντά για να την σκεφτούμε. Ο δυνατός άνεμος σε ρόλο αφηγητή θαρρείς πως προσπαθεί να μας εξιστορήσει τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εδώ πριν από κάποιες δεκαετίες. Τότε που αντηχούσαν οι πυροβολισμοί και οι κραυγές των λαβωμένων και ο άνεμος δέχονταν την τελευταία πνοή κάποιων γενναίων. Ξεδιπλώνουμε την σημαία μας με τον κέλτικο σταυρό και την κρατούμε ψηλά να ανεμίσει περήφανη όπως αρμόζει στην σημαία των εθνικιστών.
Συνεχίζουμε αρκετά ξεκούραστοι πλέον για την κορυφή αφήνοντας πίσω μας υπολείμματα των οχυρωματικών έργων των ανταρτών (αμπρί) και αντικρύζουμε στα δεξιά μας την κορυφή Σκίρτση (2.442 μ.). Προχωρώντας ακόμη περισσότερο αντικρύζουμε την κορυφή Περήφανο (2.447 μ.), νότια απλώνεται η κοιλάδα του Σαρανταπόρου με το χωριό Πληκάτι και βόρεια η άλλη κοιλάδα της Γράμουστας. Το 2.520 απέχει ακόμη δύο ώρες, είναι 15:30, μετανιώνουμε που αργήσαμε να ξεκινήσουμε και αποφασίζουμε να μην προχωρήσουμε περισσότερο καθώς η νύχτα επέρχεται νωρίτερα σε αυτά τα ύψη και το βουνό απαιτεί σεβασμό για να σε σεβαστεί και αυτό. Επιστρέφοντας στην Αετομηλίτσα βρίσκουμε και μία σκουριασμένη γεμιστήρα, κατάλοιπο των μεγάλων μαχών της εποχής εκείνης. Στις 21:00 επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο αποκαμωμένοι αλλά και γεμάτοι εικόνες και συναισθήματα.
Την επόμενη ημέρα επισκεπτόμαστε τα καταπράσινα, πετρόχτιστα Μαστοροχώρια (Πυρσόγιαννη, Βούρμπιανη, Γοργοπόταμος, Ασημοχώρι, Χιονιάδες, Πληκάτι). Ακούμε ιστορίες από γεροντότερους για τις τραγικές ημέρες της κυριαρχίας των ανταρτών στα μέρη αυτά. Επιτάξεις, αναγκαστική στρατολογία ανδρών, γυναικών και παιδιών, καταναγκαστική εργασία, εκτοπίσεις στην Ανατ. Ευρώπη, παιδομάζωμα, οικογένειες που διαλύθηκαν. Περισσότερο μας συγκινεί η μαρτυρία ενός γέροντα στους Χιονιάδες που οι κομμουνιστές άρπαξαν την μάνα του και τρία αδέρφια στο Παραπέτασμα και τους συνάντησε ξανά μετά από 16 χρόνια και ενώ ο ίδιος αγνοούσε την τύχη τους. Άραγε τί έχουν να πουν σε αυτόν τον γέροντα οι αλήτες της Μεταπολίτευσης; Κατόπιν κατεβαίνουμε στο Μπουραζάνι για ράφτινγκ στον ποταμό Αώο όπου χαιρόμαστε μία ξεχωριστή εμπειρεία. Εν συνεχεία, επισκεπτόμαστε το ιστορικό μοναστήρι του Μολυβδοσκέπαστου που απέχει μόλις 150 μέτρα από την βορειοηπερωτική μεθόριο και ανάβουμε δύο κεριά στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτη Σεβαστιανού, ήρωα και συμβόλου του αγώνα για την απελευθέρωση της Β. Ηπείρου.
Περνούμε μία ημέρα και στα Ιωάννινα αφού πρώτα κάνουμε μία στάση στην Κόνιτσα για να επισκεφθούμε το σπίτι της Χάμκως, μητέρας του Αλή Πασά. Επισκεπτόμαστε το σπήλαιο του Περάματος, το ηρώο των Μπιζανομάχων, ανεβαίνουμε στο Μπιζάνι για να επισκεφθούμε τα φοβερά οχυρωματικά έργα των Τούρκων που τόσο θανατικό προκάλεσαν στον στρατό μας το 1912-13 ώσπου τελικά να υποκύψουν στην σιδηρά θέληση του Στρατού μας να νικήσει.
Στις 20 του μήνα ξεκινούμε οδικώς για το χωριό Αγία Παρασκευή (υψ. 950 μ.). Φθάνουμε γρήγορα και γεμάτοι ενθουσιασμό ξεκινούμε την ανάβαση προς την κορυφή του όρους Σμόλικα (2.637 μ.), την δεύτερη υψηλότερη της Ελλάδος. Από τα πρώτα κιόλας μέτρα διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για μία μοναδική σε ομορφιά διαδρομή. Το ανηφορικό φιδωτό μονοπατάκι σε έκανε να νομίζεις ότι περπατάς σε πίνακα ζωγραφικής, τα πυκνά δάση από πεύκα και έλατα κρύβουν τον ήλιο. Τα παιχνιδίσματα των ηλιαχτίδων ανάμεσα από τα πεύκα και τα έλατα μας έκαναν πολλές φορές να σταματήσουμε για μία φωτογραφία. Κάθε τόσο βλέπουμε ίχνη άγριων ζώων, μεγάλες αναποδογυρισμένες πέτρες από αρκούδες και σκαμμένα χώματα από αγριογούρουνα. Μετά από μία ώρα πορείας φθάνουμε στην πρώτη πηγή του Σμόλικα όπου ξεδιψάμε με το παγωμένο νερό της. Μία σύντομη στάση και προχωρούμε μαγεμένοι από την ομορφιά του δάσους προς την Δρακόλιμνη. Στα 2.000 μέτρα ξεκινά η αλπική ζώνη και αφήνουμε το δάσος πίσω μας. Μόνο επιβλητικές γυμνές πλαγιές μας περιτριγυρίζουν, νιώθουμε σα να είμαστε στην μέση του πουθενά. Πιο μακριά βρίσκουμε την δεύτερη πηγή του Σμόλικα. Ξεκουραζόμαστε για λίγα λεπτά και ευγνωμονώντας το βουνό για το νερό που μας προσφέρει σβήνουμε για ακόμη μία φορά την δίψα μας. Η Δρακόλιμνη είναι κοντά και πράγματι μετά από ένα κοπιαστικό, ανηφορικό μονοπάτι ξεπροβάλλει μπροστά μας. Μία λίμνη σε τέτοιο υψόμετρο (2.150 μ.) είναι αρκετά σπάνιο φαινόμενο για την πατρίδα μας. Αποφασίζουμε να εξακριβώσουμε το βάθος της και κάνουμε μπάνιο στα παγωμένα νερά της. Πραγματικά, μία πρωτόγνωρη εμπειρεία.
Έπρεπε όμως να συνεχίσουμε εάν θέλαμε να ανέβουμε στην κορυφή που ξεπροβάλλει στα ανατολικά της Δρακόλιμνης. Η πορεία πολύ κοπιαστική σε έδαφος εξαιρετικά ανηφορικό και πετρώδες. Στεκόμαστε αρκετές φορές για να πάρουμε μια ανάσα, η δυσκολία μεγάλη αλλά επίσης μεγάλη και η θέλησή μας να φτάσουμε στην κορυφή. Η θερμοκρασία χαμηλή, ο αέρας, παγωμένος, λυσσομανά. Στο τέλος, πατούμε την κορυφή, ξεδιπλώνουμε την σημαία μας και την αφήνουμε να κυματίσει περήφανη. Χαζεύουμε για κάμποση ώρα τις γύρω κορυφές καθώς και τα υπολείμματα χιονιού στην πλαγιά του Σμόλικα. Έχουμε ξεχάσει την κούραση, νιώθουμε χαρούμενοι και ικανοποιημένοι αλλά η αίσθηση της ελευθερίας που μπορείς να νιώσεις σε μια τέτοια κορυφή δεν περιγράφεται εύκολα.
Στους αγώνες που θα ακολουθήσουν μας περιμένουν πολλά δύσβατα μονοπάτια για να διαβούμε και πολλές κορυφές για να κατακτήσουμε. Όσο όμως δύσκολος είναι ο αγώνας μας, είναι και άλλο τόσο όμορφος. Ας είναι αυτή η ενέργειά μας συμβολική.
ΖΗΤΩ Η ΝΙΚΗ
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
Τ.Ο. ΒΟΛΟΥ
